Doręczanie pism w przypadku robót budowlanych dotyczących obiektu liniowego. - Punkt Informacyjny ds. Telekomunikacji

Nazwa procedury:
Procedura doręczania pism w przypadku robót budowlanych dotyczących obiektu liniowego.

ORGAN:
Postępowanie toczy się przed organem administracji architektoniczno-budowlanej, którym pierwszej instancji jest starosta, a w miastach na prawach powiatu prezydent tego miasta (wyjątki od tej zasady ogólnej przewiduje art. 82 ust. 3 ustawy [2] - Prawo budowlane i akt wykonawczy wydany na podstawie art. 82 ust. 4 ustawy [2] - Prawo budowlane, tj. rozporządzenie [5] Rady Ministrów w sprawie obiektów i robót budowlanych, w sprawach których organem pierwszej instancji jest wojewoda).

INFRASTRUKTURA:
Obiekt liniowy w rozumieniu art. 3 pkt 3a ustawy [2] - Prawo budowlane, w szczególności linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable zainstalowane w kanalizacji kablowej, kable zainstalowane w kanale technologicznym oraz kable telekomunikacyjne dowieszone do już istniejącej linii kablowej nadziemnej nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego.

AKTY PRAWNE:
- [1] ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity   Dz.U. 2023 r. poz. 775, z późn. zm.),
- [2] ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 682, z późn. zm.),
- [3] ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 1094, z późn. zm.),
- [4] ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (tekst jednolity:  Dz.U. 2023 r. poz. 733, z późn. zm.),
- [5] rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie obiektów i robót budowlanych, w sprawach których organem pierwszej instancji jest wojewoda (Dz.U. 2010 r. nr 235 poz. 1539).

OPŁATY: Nie dotyczy.

OPIS PROCEDURY:
Sposób doręczania pism w przypadku robót budowlanych dotyczących obiektu liniowego, jest jednym z najistotniejszych wyjątków od ogólnej procedury doręczania pism, regulowanej przepisami ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego.
Zauważyć bowiem należy, że część przepisów związanych z procesem inwestycyjnym na potrzeby infrastruktury telekomunikacyjnej, zawiera unormowania poświęcone kwestiom proceduralnym. Przepisy te są regulacjami o charakterze szczególnym, wobec przepisów stosowanych przy wydawaniu decyzji administracyjnych z gruntu ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego. Przykładami takich regulacji są:
- art. 5 a ustawy [2] Prawo budowlane,
- art. 52 ustawy [4] o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, bądź
- art. 74 ustawy  [3]  o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Jako regulacje o charakterze szczególnym wyłączają one, poszerzają lub modyfikują przepisy ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego. Najważniejsze pole zmiany w stosunku do ogólnego postępowania administracyjnego dotyczy odmiennych uregulowań w zakresie zawiadomień stron oraz doręczeń pism. Celem owych regulacji, jest zarówno uproszczenie prowadzenia postępowania, jak i przyśpieszenie czasu uzyskania decyzji.
Jednym z podstawowych obowiązków organu, który prowadzi postępowanie, jest zawiadomienie wszystkich stron o jego wszczęciu (art. 61 § 4 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego). Obowiązek ten aktualizuje się z chwilą wniesienia wniosku (ewentualnie z chwilą wszczęcia postępowania z urzędu).
W przypadku prowadzenia inwestycji telekomunikacyjnych liniowych, takich jak budowa kanalizacji kablowej, bądź budowa linii napowietrznej na podbudowie słupowej (ze względu na rozmiar przedsięwzięcia obejmującego szereg nieruchomości, przez które przebiega taka inwestycja), ustawodawca przewidział ułatwienie związane ze sposobem doręczania pism. Tryb ten zarówno zapewnia dużej liczbie stron (przekraczającej 20 stron) czynny udział w postępowaniu administracyjnym o udzielenie pozwolenia budowlanego, jak i ułatwia organowi sprawne jego przeprowadzenie.
Uprawnienie dla organu administracyjnego dla zastosowania uproszczonej formy doręczania pism, wynika z art. 5 a ustawy [2] Prawo budowlane.
Warunkiem skorzystania z tego trybu jest spełnienie dodatkowych przesłanek omówionych w dalszej części procedury.

Ustalenie, czy inwestycja dotyczy telekomunikacyjnego obiektu liniowego.
Zastosowanie uproszczonej formy doręczania pism, uzależniona jest od ustalenia, czy roboty budowlane dotyczą telekomunikacyjnego obiektu liniowego.
Definicja obiektu liniowego określona została w art. 3 punkcie 3a ustawy [2] - Prawo budowlane. Ustawodawca uznaje, że zarówno kanalizacja kablowa, jak i linia kablowa nadziemna oraz, umieszczona bezpośrednio w ziemi, linia podziemna, stanowią obiekt liniowy.

Ustalenie, czy liczba stron w postępowaniu przekracza 20 i czy będą realizowane inne roboty budowlane.
Możliwość zastosowania uproszczonej formy doręczenia, możliwa jest po ziszczeniu się dodatkowych przesłanek:
a) przekroczenia 20 stron postępowania (organ nie może w tej liczbie uwzględnić inwestora, właściciela bądź zarządcy nieruchomości, na której prowadzone mają być roboty budowlane zgodnie z projektem),
b) realizacji „innych robót budowlanych”, co ma miejsce, gdy obiekt liniowy już istnieje, a roboty polegają przykładowo na remoncie czy rozbiórce (por. Z. Niewiadomski (red.), Prawo budowlane. Komentarz. Wyd. 12, Warszawa 2024. Legalis).
Przy czym ww. przesłanki powinny być spełnione łącznie.

Ustalenie, czy liczba stron w postępowaniu przekracza 20 i czy przebieg obiektu liniowego został ustalony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Kolejnym przypadkiem, w którym przewidziano zastosowanie uproszczonej formy doręczenia, jest łączne ziszczenie się następujących przesłanek:
a) przekroczenia 20 stron postępowania (organ nie może w tej liczbie uwzględnić inwestora, właściciela bądź zarządcy nieruchomości, na której prowadzone mają być roboty budowlane zgodnie z projektem),
b) przebieg obiektu liniowego, który ma zostać wybudowany, został ustalony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Ustalenie, czy przebieg obiektu liniowego został ustalony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, a także czy roboty są lub będą wykonywane na nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym.
Jeśli ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie istnieje możliwość ustalenia podmiotów, którym przysługują prawa rzeczowe do nieruchomości, na których będą lub są wykonywane roboty oraz dodatkowo przebieg obiektu liniowego został ustalony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, to wówczas również możliwe jest zastosowanie uproszczonego trybu doręczeń. Może to nastąpić w szczególności w postępowaniach dotyczących wydania decyzji na pozwolenie na budowę lub o zezwoleniu na wejście na teren nieruchomości sąsiedniej (por. Z. Niewiadomski (red.), Prawo budowlane. Komentarz. Wyd. 12, Warszawa 2024, Legalis).

Ustalenie, czy są lub będą realizowane inne roboty na nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym.
Jeśli na nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym są lub mają być realizowane inne roboty (tj. których przedmiotem jest istniejący obiekt liniowy, jak rozbiórka czy remont), to ponownie możliwe jest zastosowanie uproszczonego trybu doręczeń. Będzie to miało miejsce w szczególności w postępowaniach dotyczących wydania decyzji na pozwolenie na budowę lub o zezwoleniu na wejście na teren nieruchomości sąsiedniej (por. Z. Niewiadomski (red.), Prawo budowlane. Komentarz. Wyd. 12, Warszawa 2024, Legalis).

Doręczenie pism na zasadach ogólnych.
Negatywne ustalenie w zakresie omówionych przesłanek powoduje konieczność stosowania doręczeń na zasadach ogólnych (zgodnie z art. 39 – 48 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego).

Ustalenie, czy adresatem pisma jest inwestor, właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości.
Dla szczególnej kategorii adresatów, tj.:
- inwestora,
- właściciela nieruchomości, na których są lub będą wykonywane roboty budowlane,
- użytkownika wieczystego nieruchomości, na których są lub będą wykonywane roboty budowlane,
- zarządcy nieruchomości, na których są lub będą wykonywane roboty budowlane,
pisma doręcza się na zasadach ogólnych, wynika to z treści przepisu art. 5a ust. 2 ustawy [2] - Prawo budowlane.
Wykluczenie możliwości stosowania doręczenia pism poprzez obwieszczenie w stosunku do właściciela nieruchomości, na której będą wykonywane roboty budowlane, potwierdza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 13 czerwca 2016 roku sygn. II SA/Po 1132/05, WSA w powołanym wyroku stwierdził, m.in.: „Wydana w niniejszej sprawie decyzja o pozwoleniu na budowę jest, więc zezwoleniem na wykonywanie robót budowlanych (art. 3 pkt 7) związanych z budową przedmiotowej linii elektroenergetycznej, co wyklucza stosowanie doręczenia pism w drodze obwieszczenia w odniesieniu do właściciela przedmiotowej działki”.

Doręczenie poprzez obwieszczenie.
Zgodnie z treścią art. 49 § 1 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego „jeżeli przepis szczególny tak stanowi, zawiadomienie stron o decyzjach i innych czynnościach organu administracji publicznej może nastąpić w formie publicznego obwieszczenia, w innej formie publicznego ogłoszenia zwyczajowo przyjętej w danej miejscowości lub przez udostępnienie pisma w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej właściwego organu administracji publicznej”. Stosownie do art. 49 § 2 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego „dzień, w którym nastąpiło publiczne obwieszczenie, inne publiczne ogłoszenie lub udostępnienie pisma w Biuletynie Informacji Publicznej wskazuje się w treści tego obwieszczenia, ogłoszenia lub w Biuletynie Informacji Publicznej. Zawiadomienie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni od dnia, w którym nastąpiło publiczne obwieszczenie, inne publiczne ogłoszenie lub udostępnienie pisma w Biuletynie Informacji Publiczne”.
Jest to przepis szczególny w stosunku do ogólnych zasad doręczenia określonych przepisami art. 39-48 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego. W sytuacjach wskazanych w art. 5a ust. 1 i 1a ustawy [2] - Prawo budowlane, zawiadamianie będzie mogło się odbywać w drodze obwieszczeń lub w inny sposób zwyczajowo przyjęty, bądź przez udostępnienie pisma w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej właściwego organu administracji publicznej. Przy wykładni tej regulacji przyjmuje się, że w przypadku obwieszczenia, niezależnie od faktycznej daty zapoznania się stron z treścią obwieszczanej decyzji, zastosowanie ma fikcja prawna, że doręczenie nastąpiło z upływem czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia, które to ogłoszenie następuje w dniu, w którym obwieszczenie zostało udostępnione w sposób umożliwiający zapoznanie się z nim potencjalnym stronom postępowania (por. stanowisko WSA w Rzeszowie zawarte w wyroku z 28 sierpnia 2014 r. sygn. II SA/Rz 1219/13). Analogicznie fikcję stosuje się do innego publicznego ogłoszenia lub udostępnienia pisma w Biuletynie Informacji Publicznej.
Takie rozumienie treści art. 49 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego, uzasadnia się wyjątkowością przewidzianego w nim rozwiązania, które przyjmując fikcję prawną doręczenia określonego aktu administracyjnego - odwołuje się do obiektywnej przesłanki w postaci daty publicznego ogłoszenia, a nie do trudno w praktyce weryfikowalnego faktu rzeczywistego, dowiedzenia się przez zawiadamianą stronę o wydanym rozstrzygnięciu (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20.10.2011 r., sygn. II OSK 2136/11).