Procedura wydania decyzji administracyjnej, zezwalającej na zajęcie pasa drogowego, w celu prowadzenia robót związanych z umieszczeniem urządzeń obcych. - Punkt Informacyjny ds. Telekomunikacji

Nazwa procedury:
Procedura wydania decyzji administracyjnej, zezwalającej na zajęcie pasa drogowego, w celu prowadzenia robót związanych z umieszczeniem urządzeń obcych.

ORGAN:
W zależności od kategorii dróg publicznych – art. 19 ustawy [1] o drogach publicznych, co do zasady zarządcami dróg publicznych są dla dróg:
1) krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;
2) wojewódzkich - zarząd województwa;
3) powiatowych - zarząd powiatu;
4) gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta).

INFRASTRUKTURA:
kanalizacja kablowa, podbudowa słupowa dla telekomunikacyjnych linii kablowych, studnia kablowa, telekomunikacyjna linia kablowa nadziemna oraz telekomunikacyjna linia kablowa podziemna, przyłącze telekomunikacyjne, kabiny telekomunikacyjne, a także antenowa konstrukcja wsporcza, w tym wolnostojąca wieża antenowa oraz wolnostojący masz antenowy, szafy i słupki telekomunikacyjne oraz inne podobne.

AKTY PRAWNE:
- [1] ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 645, z późn. zm.),
- [2] ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 733, z późn. zm.),
- [3] ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity:  Dz.U. 2023 r. poz. 775, z późn. zm.),
- [4] ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 682, z późn. zm.),
- [5] rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 maja 2023 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać telekomunikacyjne obiekty budowlane i ich usytuowanie (Dz.U. 2023 r. poz. 1040),
- [6] rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych (Dz.U. 2022 r. poz. 1518),
- [7] rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 czerwca 2004 r. w sprawie określenia warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego (tekst jednolity: Dz.U. 2016 r. poz. 1264),
- [8] rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 czerwca 2023 r. w sprawie wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg, których zarządcą jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 1162).

OPŁATY: Wniosek nie podlega opłacie skarbowej.

OPIS PROCEDURY:
Zgodnie z art. 4 pkt 1) ustawy [1] o drogach publicznych, pas drogowy to wydzielony liniami rozgraniczającymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym jest lub będzie usytuowana droga. Natomiast zgodnie z art. 4 pkt 2) ustawy [1] o drogach publicznych, droga to budowla składającą się z części i urządzeń drogi, budowli ziemnych, lub drogowych obiektów inżynierskich, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ustawy [4] Prawo budowlane, stanowiącą całość techniczno-użytkową, usytuowaną w pasie drogowym i przeznaczoną do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, ruchu osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt.
Pas drogowy należy wyznaczyć z uwzględnieniem obiektów i urządzeń, służących do „realizacji celów związanych z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także zarządzania drogą (por. Wyrok WSA w Krakowie z dnia 17.12.2014 r., II SA/Kr 1511/14). Granice pasa drogowego powinny być wyraźnie zaznaczone liniami granicznymi na planie gruntu (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 22.09.2014 r., sygn. I SA/Wa 366/14).
Jak stanowi przepis art. 40 ust. 1 ustawy [1] o drogach publicznych, zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi wydanego w drodze decyzji administracyjnej. Zezwolenie, o którym mowa wyżej, dotyczy m.in. prowadzenia robót w pasie drogowym.
Tym samym po uprzednim uzyskaniu decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 39 ust. 3 ustawy [1] o drogach publicznych (opisano w odrębnej procedurze), przedsiębiorca telekomunikacyjny uzyskuje decyzję określoną przepisem art. 40 ust. 1 i 2 pkt 1) ustawy [1] o drogach publicznych.
Jak wynika z analizy postanowień art. 40 ustawy [1] o drogach publicznych, w szczególności dotyczących zasad ustalania opłat za zajęcie pasa drogowego (ust. 3 w zw. z ust. 4 tego przepisu), zezwolenie na zajęcie pasa drogowego może mieć charakter czasowy.
Ponadto z art. 40 ust. 4 ustawy o drogach publicznych wynika, że opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu prowadzenia robót w pasie drogowym, o których mowa w art. 40 ust. 2 pkt 1) ustawy [1] o drogach publicznych, ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych zajętej powierzchni pasa drogowego, stawki opłaty za zajęcie 1 m² pasa drogowego i liczby dni zajmowania pasa drogowego, przy czym zajęcie pasa drogowego przez okres krótszy niż 24 godziny jest traktowane jak zajęcie pasa drogowego przez 1 dzień.
Wartość stawki opłaty regulowana jest aktem prawa miejscowego (organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały, ustala dla dróg, których zarządcą jest jednostka samorządu terytorialnego, wysokość stawek opłaty za zajęcie 1 m² pasa drogowego), z zastrzeżeniem dróg krajowych, gdzie stawka regulowana jest rozporządzeniem [8] Ministra Infrastruktury w sprawie wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg, których zarządcą jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.
Stosownie natomiast do przepisu art. 40 ust. 2a ustawy [1] o drogach publicznych  w przypadku robót budowlanych prowadzonych w ramach koordynacji robót budowlanych, o której mowa w art. 36a ustawy [2] o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, dwóch lub więcej zajmujących pas drogowy może złożyć do zarządcy drogi wspólny wniosek o wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w art. 40 ust. 2 pkt 1) ustawy [1] o drogach publicznych, a zarządca drogi może wydać decyzję administracyjną o zezwoleniu na zajęcie pasa drogowego, w której określi prawa i obowiązki każdego z zajmujących pas drogowy.

Wniosek o wydanie decyzji administracyjnej, zezwalającej na zajęcie pasa drogowego, w celu prowadzenia robót związanych z umieszczeniem urządzeń obcych.
Postępowanie w sprawie wydania decyzji o udzieleniu zezwolenia na zajęcie pasa drogowego, w celu prowadzenia robót związanych z umieszczeniem urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego, reguluje art. 40 ust. 1 i 2 pkt. 1 ustawy [1] o drogach publicznych oraz rozporządzenie Rady Ministrów [7] w sprawie określenia warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego, a wniosek inicjuje przedsiębiorca telekomunikacyjny.

Przepis § 1 rozporządzenia Rady Ministrów [7] określa, że wniosek o wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego powinien zawierać:
1) imię i nazwisko oraz adres lub nazwę i siedzibę podmiotu występującego o zajęcie pasa drogowego;
2) cel zajęcia pasa drogowego;
3) lokalizację i powierzchnię zajętego pasa drogowego;
4) planowany okres zajęcia pasa drogowego.

Do wniosku należy dołączyć następujące załączniki:
1. szczegółowy plan sytuacyjny w skali 1:500 lub 1:1000 z zaznaczeniem granic i podaniem wymiarów planowanej powierzchni zajęcia pasa drogowego,
2. zatwierdzony projekt organizacji ruchu, jeżeli zajęcie pasa drogowego wpływa na ruch drogowy lub ogranicza widoczność na drodze albo powoduje wprowadzenie zmian w istniejącej organizacji ruchu pojazdów lub pieszych (projekt organizacji ruchu powinien określać sposób zabezpieczenia robót zgodnie z wymogami bezpieczeństwa ruchu drogowego),
3. ogólny plan orientacyjny w skali 1:10000 lub 1:25000 z zaznaczeniem zajmowanego odcinka pasa drogowego oraz informację o sposobie zabezpieczenia robót,  jeżeli nie jest wymagany projekt organizacji ruchu,
4. oświadczenie inwestora o:
- posiadaniu ważnego pozwolenia na budowę obiektu umieszczanego w pasie drogowym, lub
- zgłoszeniu budowy lub prowadzonych robót właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej, lub
- zamiarze budowy przyłączy telekomunikacyjnych, dla których sporządzono plan sytuacyjny na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego,
5. inne fakultatywne, jak: harmonogram robót prowadzonych w pasie drogowym (zwłaszcza w przypadku etapowego prowadzenia robót), bądź projekt budowlany obiektu umieszczanego w pasie drogowym,
6. pełnomocnictwo  z dokumentem potwierdzającym wniesienie opłaty skarbowej, jeżeli wnioskodawca reprezentowany będzie w postępowaniu przez pełnomocnika.

Odebranie wniosku.
Dzień doręczenie wniosku o wydanie decyzji organowi, stanowi datę wszczęcia postępowania w sprawie.

Badanie właściwości organu.
Przypomnieć w tym miejscu należy, że zarządcą drogi może być zarówno organ jednostki samorządowej (wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarząd powiatu bądź zarząd województwa), jak i organ administracji rządowej, jakim jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad. Dodatkowe utrudnienia mogą być związane z zawieraniem porozumień pomiędzy ww. organami, o przekazywaniu sobie kompetencji i zadań w sprawie zarządu. W granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg publicznych, z wyjątkiem dróg ekspresowych i autostrad jest prezydent miasta.

Badanie wymogów formalnych wniosku.
Organ administracyjny prowadzący postępowanie, po ustaleniu swojej właściwości w sprawie, zobligowany jest przystąpić do zbadania spełnienia wymogów formalnych, złożonego przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego wniosku.
Organ przyjmuje wniosek, który może być wniesiony w sposób określony przepisem art. 63 § 1 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego.
Datą wszczęcia postępowania jest dzień doręczenia wniosku organowi administracji publicznej, co wynika z treści art. 61 § 3 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego lub dzień wprowadzenia wniosku do systemu teleinformatycznego organu administracji publicznej (art. 61 § 3a ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego).
Wniosek winien zawierać oznaczenie podmiotu który go wnosi.
Wniosek winien być również podpisany przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego zgodnie z zasadami reprezentacji. W imieniu przedsiębiorcy telekomunikacyjnego może działać pełnomocnik. Wówczas pełnomocnictwo (wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej od przedłożonego pełnomocnictwa), stanowi załącznik do wniosku, a jego przypadkowy brak może zostać usunięty w trybie art. 64 § 2 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego.
Przepis art. 63 § 2 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego, określa minimalne wymagania, co do zawartości wniosku. Wniosek winien zawierać, co najmniej:
- wskazanie wnioskodawcy i jego adres,
- żądanie wnioskodawcy oraz
- czynić zadość innym wymaganiom określonych przepisami prawa i opisanym w procedurze.
Braki formalne wniosku, dają w razie ich nieusunięcia podstawy do pozostawienia wniosku bez rozpoznania.
Pozostawienie wniosku bez rozpoznania, poprzedzone jest skierowaniem do przedsiębiorcy telekomunikacyjnego wezwania do: usunięcia braków formalnych wniosku.
Uzupełnienie przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego braków formalnych wniosku, umożliwia podjęcie kolejnych czynności w sprawie przez organ administracyjny.

Pozostawienie wniosku bez rozpoznania.
Jeżeli wniosek o wydanie decyzji nie zawierał adresu wnioskodawcy i nie istnieją możliwości ustalenia tego adresu przez organ na podstawie posiadanych przez organ danych, a także w razie nieuzupełnienia braków wniosku pomimo wezwania, organ pozostawia wniosek bez rozpoznania.

Badanie możliwości wszczęcia postępowania w sprawie.
Zgodnie z przepisem art. 61a § 1 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego, gdy żądanie wszczęcia postępowania zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ pozostawia wniosek bez rozpoznania. O ile nie rodzi trudności ustalenie pierwszej przesłanki, tj.: „wniesienie wniosku przez osobę niebędącą stroną”, to druga z przesłanek: „inne uzasadnione przyczyny” może rodzić trudności interpretacyjne. Wydaje się, że przez: „inne uzasadnione przyczyny” należy rozumieć takie stany faktyczne, bądź prawne, które nie uzasadniają prowadzenia postępowania. Do przyczyn takich możemy więc zaliczyć, np.: toczące się w sprawie inne postępowanie administracyjne.

Ustalenie stron postępowania.
Strony postępowania ustala się zgodnie z normą art. 28 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego.

Merytoryczna ocena wniosku.
Przepis art. 40 ust. 1 1 i art. 40 ust. 2 pkt 1) ustawy [1] o drogach publicznych nie zawierają negatywnych przesłanek do wydania zezwolenia na zajęcie pasa drogowego w celu prowadzenia robót związanych z umieszczeniem urządzeń obcych.

Wydanie decyzji w sprawie.
Decyzja winna spełniać wymogi określone przepisem art. 107 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego, a w przypadku decyzji udzielającej zezwolenie na zajęcie pasa drogowego lub jego części w celu prowadzenia robót związanych z umieszczeniem urządzeń obcych, winna zawierać elementy określone treścią przepisu § 2 rozporządzenia [9] Rady Ministrów w sprawie określenia warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i są to obligatoryjnie:
1) imię i nazwisko oraz adres lub nazwa i siedziba podmiotu występującego o zajęcie pasa drogowego;
2) cel zajęcia pasa drogowego;
3) powierzchnia zajmowanego pasa drogowego;
4) okres zajęcia pasa drogowego;
5) wysokość opłaty za zajęcie pasa drogowego oraz sposób jej uiszczenia.
W przypadku zajęcia pasa drogowego w celu prowadzenia robót zezwolenie na zajęcie pasa drogowego powinno określać dodatkowo:
1) sposób zabezpieczenia zajmowanego pasa drogowego;
2) warunki przywrócenia pasa drogowego do poprzedniego stanu użyteczności, w tym:
- zakres i technologię robót przywracających stan użyteczności;
- sposób odbioru przedmiotowego odcinka pasa drogowego;
- zasady usuwania usterek i wad technicznych, powstałych w ciągu 24 miesięcy od daty odbioru pasa drogowego.
Wydanie decyzji o odmowie udzielenia zezwolenia na zajęcie pasa drogowego lub jego części uniemożliwia prowadzenie robót.
Zarządca drogi wydaje decyzje w terminach określonych przepisami ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego.

Doręczenie decyzji.
Doręczenie odpisu decyzji w sprawie, następuje zgodnie z przepisami działu I rozdziału 8 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego.
Dodatkowo podnieść należy, że artykuł 110 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego wprowadza zasadę związania organu wydaną przez siebie decyzją, w celu realizacji zasady trwałości decyzji. Związanie to powstaje z chwilą doręczenia decyzji oraz trwa do czasu uchylenia lub zmiany tej decyzji administracyjnej.