Procedura wydania decyzji administracyjnej, zezwalającej na lokalizowanie w pasie drogowym urządzeń obcych. - Punkt Informacyjny ds. Telekomunikacji

UKE Serwisy

Ustawienia

Konto użytkownika

System PIT współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020

Procedura wydania decyzji administracyjnej, zezwalającej na lokalizowanie w pasie drogowym urządzeń obcych.

Nazwa procedury:
Procedura wydania decyzji  administracyjnej, zezwalającej na lokalizowanie w pasie drogowym urządzeń obcych.

ORGAN: W zależności od kategorii dróg publicznych - art. 19 ustawy [1] o drogach publicznych, co do zasady zarządcami dróg publicznych są, dla dróg:
1) krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;
2) wojewódzkich - zarząd województwa;
3) powiatowych - zarząd powiatu;
4) gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta).

INFRASTRUKTURA: kanalizacja kablowa, podbudowa słupowa dla telekomunikacyjnych linii kablowych, studnia kablowa, telekomunikacyjna linia kablowa nadziemna oraz telekomunikacyjna linia kablowa podziemna, przyłącze telekomunikacyjne, kabiny telekomunikacyjne, a także antenowa konstrukcja wsporcza, w tym wolnostojąca wieża antenowa oraz wolnostojący masz antenowy, szafy i słupki telekomunikacyjne oraz inne podobne.

OPŁATY: Wniosek nie podlega opłacie skarbowej.

AKTY PRAWNE:
- [1] ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 645, z późn. zm.),

- [2] ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (tekst jednolity:  Dz.U. 2023 r. poz. 733, z późn. zm.),
- [3] ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity:  Dz.U. 2023 r. poz. 775, z późn. zm.),

- [4] ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 682, z późn. zm.),
- [5] rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z dnia 26 maja 2023 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać telekomunikacyjne obiekty budowlane i ich usytuowanie (Dz.U. 2023 r. poz. 1040 z późn. zm.),
- [6] rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych (Dz.U. 2022 r. poz. 1518).

OPIS PROCEDURY:
Decyzja lokalizacyjna jest prerogatywą, która odpowiada oświadczeniu o prawie do dysponowania nieruchomością, celem przeprowadzenia postępowania przed organami budowlanymi. Pomimo, iż kolejne nowelizacje ustawy [4] - Prawo budowlane, liberalizowały prawne wymogi realizacji infrastruktury telekomunikacyjnej, ustawodawca nie zrezygnował z konieczności ubiegania się o decyzję lokalizacyjną. 
Zgodnie z art. 39 ust. 3 ustawy [1] o drogach publicznych, w szczególnie uzasadnionych przypadkach lokalizowanie w pasie drogowym urządzeń obcych, może nastąpić wyłącznie za zezwoleniem właściwego zarządcy drogi, wydawanym w drodze decyzji administracyjnej - zezwolenie nie jest wymagane w przypadku zawarcia umowy, o której mowa w art. 39 ust. 7 (na obszarze występowania kanału) lub w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c ustawy [1] o drogach publicznych. Zgodnie natomiast z art. 4 pkt 2b) ustawy [1] o drogach publicznych urządzenie obce to obiekt lub urządzenie, w tym obiekt lub urządzenie budowlane, w szczególności wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne, telekomunikacyjne lub elektroenergetyczne, niezwiązane funkcjonalnie z drogą lub ruchem drogowym, z wyjątkiem kanału technologicznego.
Jednakże właściwy zarządca drogi:
1) może odmówić wydania zezwolenia na umieszczenie w pasie drogowym urządzeń i infrastruktury, o których mowa w art. 39 ust. 1a ustawy [1] o drogach publicznych (m.in. infrastruktury telekomunikacyjnej), wyłącznie, jeżeli ich umieszczenie spowodowałoby zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, naruszenie wymagań wynikających z przepisów odrębnych lub miałoby doprowadzić do utraty uprawnień z tytułu gwarancji lub rękojmi w zakresie budowy, przebudowy lub remontu dróg;
2) odmawia wydania zezwolenia na umieszczenie w pasie drogowym infrastruktury telekomunikacyjnej, jeżeli w kanale technologicznym istnieją wolne zasoby.
W świetle natomiast przepisu art. 39 ust. 3a ustawy [1] o drogach publicznych, w decyzji lokalizacyjnej, o której mowa w art. 39 ust. 3 ustawy [1], określa się w szczególności: rodzaj inwestycji, sposób, miejsce i warunki jej umieszczenia w pasie drogowym oraz pouczenie inwestora, że przed rozpoczęciem robót budowlanych jest zobowiązany do:
1) uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy albo wykonywania robót budowlanych;
2) uzgodnienia z zarządcą drogi, przed uzyskaniem pozwolenia na budowę, projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu  architektoniczno-budowlanego urządzenia, o którym mowa w art. 39 ust. 3 ustawy [1] o drogach publicznych;
3) uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego, dotyczącego prowadzenia robót w pasie drogowym lub na umieszczenie w nim urządzenia, o którym mowa w art. 39 ust. 3 ustawy [1] o drogach publicznych.
Decyzję taką można wydać jedynie w odniesieniu do pasa drogowego drogi publicznej, a więc musi w odniesieniu do danej drogi, istnieć akt przyjmujący daną drogę w poczet dróg publicznych.
Pas drogowy nie może być oddany przedsiębiorcy przesyłowemu do korzystania, przez ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego - służebności przesyłu ( por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27.04.2017 r., sygn. II CSK 412/16).

Wniosek o wydanie decyzji administracyjnej, zezwalającej na lokalizowanie w pasie drogowym urządzeń obcych.
Postępowanie w sprawie wydania decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 39 ust. 3 ustawy [1] o drogach publicznych, inicjuje wniosek przedsiębiorcy telekomunikacyjnego.
Przepisy nie regulują co powinien zawierać wniosek o wydanie powyższego zezwolenia oraz jakie dokumenty należy do niego dołączyć. Zwykle do wniosku dołącza się załącznik graficzny przedstawiający projektowane urządzenie obce.

Odebranie wniosku.
Dzień doręczenia wniosku o wydanie decyzji organowi, stanowi datę wszczęcia postępowania w sprawie.

Badanie właściwości organu.
Sprawą niezmiernie trudną dla przedsiębiorcy telekomunikacyjnego jest prawidłowe ustalenie właściwości organu prowadzącego postępowanie. Zarządcą drogi może być zarówno organ jednostki samorządowej (wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarząd powiatu bądź zarząd województwa), jak i organ administracji rządowej, jakim jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad. Dodatkowe utrudnienia mogą być związane z zawieraniem porozumień pomiędzy ww. organami o przekazywaniu sobie kompetencji i zadań w sprawie zarządu. W granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg publicznych, z wyjątkiem dróg ekspresowych i autostrad jest prezydent miasta.

Badanie wymogów formalnych wniosku.
Organ administracyjny prowadzący postępowanie, po ustaleniu swojej właściwości w sprawie, zobligowany jest przystąpić do zbadania spełnienia wymogów formalnych, złożonego przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego wniosku.
Organ przyjmuje wniosek, który może być wniesiony w sposób określony przepisem art. 63 § 1 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego.
Datą wszczęcia postępowania jest dzień doręczenia wniosku organowi administracji publicznej, co wynika z treści art. 61 § 3 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego lub dzień wprowadzenia wniosku do systemu teleinformatycznego organu administracji publicznej (art. 61 § 3a ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego).
Wniosek winien zawierać oznaczenie podmiotu który go wnosi.
Wniosek winien być również podpisany przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego zgodnie z zasadami reprezentacji. W imieniu przedsiębiorcy telekomunikacyjnego może działać pełnomocnik. Wówczas pełnomocnictwo (wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej od przedłożonego pełnomocnictwa), stanowi załącznik do wniosku, a jego przypadkowy brak może zostać usunięty w trybie art. 64 § 2 ustawy [3] Kodeksu postępowania administracyjnego.
Przepis art. 63 § 2 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego, określa minimalne wymagania, co do zawartości wniosku. Wniosek winien zawierać, co najmniej:
- wskazanie wnioskodawcy i jego adres,
- żądanie wnioskodawcy oraz
- czynić zadość innym wymaganiom określonych przepisami prawa i opisanym w procedurze.
Braki formalne wniosku, dają w razie ich nieusunięcia podstawy do pozostawienia wniosku bez rozpoznania.
Pozostawienie wniosku bez rozpoznania, poprzedzone jest skierowaniem do przedsiębiorcy telekomunikacyjnego wezwania do: usunięcia braków formalnych wniosku.
Uzupełnienie przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego braków formalnych wniosku, umożliwia podjęcie kolejnych czynności w sprawie przez organ administracyjny.

Pozostawienie wniosku bez rozpoznania.
Jeżeli wniosek o wydanie decyzji nie zawierał adresu wnioskodawcy i nie istnieją możliwości ustalenia tego adresu przez organ, na podstawie posiadanych przez organ danych, a także w razie nieuzupełnienia braków wniosku pomimo wezwania, organ pozostawia wniosek bez rozpoznania.

Badanie możliwość wszczęcia postępowania w sprawie.
Zgodnie z przepisem art. 61a § 1 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego, gdy żądanie wszczęcia postępowania zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ pozostawia wniosek bez rozpoznania. O ile nie rodzi trudności ustalenie pierwszej przesłanki, tj.: „wniesienie wniosku przez osobę niebędącą stroną”, to druga z przesłanek: „inne uzasadnione przyczyny”, może rodzić trudności interpretacyjne. Wydaje się, że przez: „inne uzasadnione przyczyny” należy rozumieć takie stany faktyczne bądź prawne, które nie uzasadniają prowadzenia postępowania. Do przyczyn takich możemy więc zaliczyć, np.: toczące się w sprawie inne postępowanie administracyjne.

Ustalenie stron postępowania.
Strony postępowania ustala się zgodnie z normą art. 28 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego.

Merytoryczna ocena wniosku.
Decyzja w przedmiocie lokalizacji infrastruktury telekomunikacyjnej w pasie drogowym, nie ma charakteru decyzji "uznaniowej" (zobacz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 kwietnia 2016 roku sygn. II GSK 2399/14), gdyż do lokalizacji tej linii nie ma zastosowania art. 39 ust. 3 zd. 1 ustawy [1] o drogach publicznych, w którym jest mowa o “szczególnie uzasadnionych przypadkach”, lecz tylko zd. 2 ust. 3 art. 39 ustawy [1] o drogach publicznych, w którym jednoznacznie stwierdzono, iż odmowa wydania zezwolenia może nastąpić wyłącznie, jeżeli umieszczenie infrastruktury telekomunikacyjnej spowodowałoby:
- zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego (w zakresie tego badania zarządca drogi jest organem wyspecjalizowanym i posiada pełną wiedzę o możliwości wystąpienia takich przesłanek, jednak okoliczności stanowiące podstawę wydania decyzji odmownej dla lokalizacji infrastruktury w pasie drogowym, nie mogą mieć charakteru zagrożeń ogólnych i potencjalnych (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 17.08.2011 r. sygn. VI SA/Wa 943/11),
- naruszenie wymagań wynikających z przepisów odrębnych (takich jak przepisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, czy też przepisy techniczne określone m.in. w rozporządzeniu [5-5a] Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać telekomunikacyjne obiekty budowlane i ich usytuowanie, rozporządzeniu [6] Ministra Infrastruktury w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych,
- miałoby doprowadzić do utraty uprawnień z tytułu gwarancji lub rękojmi w zakresie budowy, przebudowy lub remontu drogi (w zakresie tej przesłanki, udzielenie np. przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego zlecenia przedsiębiorcy budowlanemu, który budował, przebudowywał lub remontował drogę i udzielił gwarancji na przeprowadzone prace, powoduje usunięcie tej przeszkody inwestycyjnej, ewentualnie przedsiębiorca telekomunikacyjny może również uzyskać od przedsiębiorcy budowlanego, będącego gwarantem, zaświadczenie, że zakres prac w pasie drogowym nie spowoduje utraty gwarancji; przedstawiciel przedsiębiorcy budowlanego może brać również udział w odbiorze pasa drogowego, po zakończeniu robót telekomunikacyjnych.).
Zarządca drogi publicznej odmawia wydania zezwolenia na umieszczenie w pasie drogowym infrastruktury telekomunikacyjnej, jeżeli w kanale technologicznym istnieją wolne zasoby (o ile taki kanał technologiczny jest już zlokalizowany w pasie drogowym).
Zgodnie natomiast z art. 4 ustawy [1] o drogach publicznych, pas drogowy to wydzielony liniami rozgraniczającymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym jest lub będzie usytuowana droga. Natomiast zgodnie z przepisem art. 4 ust. 1 pkt. 2 ustawy [1] o drogach publicznych przez drogę rozumiemy budowlę składającą się z części i urządzeń drogi, budowli ziemnych, lub drogowych obiektów inżynierskich, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ustawy [4] Prawo budowlane, stanowiącą całość techniczno-użytkową, usytuowaną w pasie drogowym i przeznaczoną do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, ruchu osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt.
Aktualność zachowują więc orzeczenia sądowe wskazujące, że pas drogowy należy wyznaczyć z uwzględnieniem obiektów i urządzeń, służących do „realizacji celów związanych z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także zarządzania drogą” (por. Wyrok WSA w Krakowie z dnia 17.12.2014 r., II SA/Kr 1511/14). „Granice pasa drogowego powinny być wyraźnie zaznaczone liniami granicznymi na planie gruntu” (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 22.09.2014 r., sygn. I SA/Wa 366/14).
Zgodnie z uzasadnieniem wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 sierpnia 2011 r., sygn. VII SA/Wa 943/11), dot. stosowania przepisu art. 39 ust. 3 ustawy [1] o drogach publicznych, zmienionego ustawą [2] o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych: „trafnie podkreślono, że jednym z celów tej ustawy było zniesienie barier dla inwestycji w infrastrukturę teleinformatyczną, aby zapewnić szeroki dostęp do Internetu szerokopasmowego, co wynika z uzasadnienia do projektu tejże ustawy zamieszczonego na stronach internetowych Sejmu RP. Nowelizując art. 39 ustawodawca potwierdził, iż w coraz szerszym zakresie dopuszcza możliwość korzystania z pasa drogowego na cele niezwiązane z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego. Stąd też wykładni przepisów wprowadzonych powołaną wyżej ustawą należy dokonywać mając na względzie jej cele.”
Na realizację inwestycji polegającej na umieszczeniu w pasie drogowym infrastruktury telekomunikacyjnej, zarządca drogi ma obowiązek wyrazić zgodę jeżeli pozwalają na to warunki techniczne, umieszczenie tej infrastruktury nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wymagań wynikających z przepisów odrębnych i nie doprowadzi do utraty uprawnień z tytułu gwarancji lub rękojmi w zakresie budowy, przebudowy lub remontu drogi. To na organie, a nie na inwestorze spoczywa obowiązek wykazania okoliczności wyłączających obowiązek wyrażenia tej zgody. Zasadą jest bowiem obowiązek wyrażenia zgody na lokalizację w pasie drogowym infrastruktury telekomunikacyjnej (por. Wyrok WSA w Gliwicach, z 6.02.2015 r., II SA/Gl 1267/14).

Wydanie decyzji w sprawie.

Decyzja zezwalająca na lokalizację urządzenia obcego w pasie drogowym drogi publicznej powinna określać m.in.: rodzaj inwestycji, sposób, miejsce i warunki umieszczenia inwestycji w pasie drogowym oraz pouczenie inwestora że przed rozpoczęciem robót budowlanych jest zobowiązany do: 1) uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy albo wykonania robót budowlanych (pouczenie to organ opiera o przepisy ustawy [4] - Prawo budowlane), 2) uzgodnienia z zarządcą drogi, przed uzyskaniem pozwolenia na budowę, projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego urządzenia obcego lokalizowanego w pasie drogowym, 3) uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego, dotyczącego prowadzenia robót w pasie drogowym lub na umieszczenie w nim urządzenia obcego (w trybie art. 40 ustawy [1] o drogach publicznych).
W przypadku wydania decyzji odmawiającej lokalizacji, organ winien szczegółowo uzasadnić przyczynę odmowy.
Ani z literalnego brzmienia art. 39 ust. 3a ustawy [1] o drogach publicznych, ani z jego interpretacji będącej wynikiem wykładni przepisów prawa, nie da się wyprowadzić podstawy prawnej dla zamieszczenia w rozstrzygnięciu podejmowanym na podstawie tego przepisu orzeczenia o charakterze restytucyjnym, tj. nakładającego na inwestora obowiązek przywrócenia pasa drogowego do stanu poprzedniego. To dopiero w kolejnej decyzji, wydawanej na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, która jest funkcjonalnie związana z decyzją o której mowa w art. 39 ust. 3a, ustawodawca przewidział zamieszczenie rozstrzygnięcia o charakterze restytucyjnym stanowiąc w ust. 15 tego artykułu, że "Zajmujący pas drogowy jest obowiązany zapewnić bezpieczne warunki ruchu i przywrócić pas do poprzedniego stanu użyteczności w określonym terminie (por. wyrok WSA w Szczecinie sygn. akt II SA/Sz 943/13, CBOIS).

Doręczenie decyzji.
Doręczenie odpisu decyzji w sprawie, następuje zgodnie z przepisami działu I rozdziału 8 ustawy [3] Kodeks postępowania administracyjnego.