Procedura zawiadomienia o zakończeniu budowy. - Punkt Informacyjny ds. Telekomunikacji

Nazwa procedury:
Procedura zawiadomienia o zakończeniu budowy.

ORGAN: W przypadku wydania pozwolenia na budowę przez starostę (lub prezydenta miasta na prawach powiatu), zawiadomienie o zakończenia budowy, składa się do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego. W przypadku pozwolenia na budowę regionalnych sieci szerokopasmowych, wydanego przez wojewodę, ewentualnie w innych przypadkach, w których wojewoda był organem pierwszej instancji w postępowaniu o wydanie pozwolenia budowlanego (zobacz rozporządzenie Rady Ministrów [3] w sprawie obiektów i robót budowlanych, w sprawach, których organem pierwszej instancji jest wojewoda), zawiadomienie o zakończeniu budowy składane jest do wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego.

INFRASTRUKTURA: Każdorazowo w przypadku realizacji infrastruktury telekomunikacyjnej, w odniesieniu do której wymagane było pozyskanie pozwolenia na budowę.

AKTY PRAWNE:
- [1] ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 775, z późn. zm.),
- [2] ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 682, z późn. zm.),
- [3] rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie obiektów i robót budowlanych, w sprawach których organem pierwszej instancji jest wojewoda (Dz.U. 2010 r. nr 235 poz. 1539),
- [4] rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 3 kwietnia 2022 roku w sprawie określenia wzoru formularza zawiadomienia o zakończeniu budowy oraz wniosku o pozwolenie na użytkowanie (Dz.U. z 2022 r. poz. 715),
- [5] rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie wzoru i sposobu prowadzenia ewidencji rozpoczynanych i oddawanych do użytkowania obiektów budowlanych (Dz.U. 2003 r. nr 120 poz. 1130),
- [6] rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z dnia 26 maja 2023 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać telekomunikacyjne obiekty budowlane i ich usytuowanie (Dz.U. 2023 r. poz. 1040z późn. zm.),
- [7] ustawa z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (tekst jednolity: Dz. U. 2023 r. poz. 285 z późn. zm).

OPŁATY: Wniosek nie podlega opłacie skarbowej.

OPIS PROCEDURY:
Celem postępowania jest rozpoczęcie legalnego użytkowania obiektu telekomunikacyjnego. Przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego bez wymaganego zawiadomienia o zakończeniu budowy, wiąże się z konsekwencją wymierzenia kary administracyjnej.

Ustalenie, czy inwestycja wymaga zawiadomienia o zakończeniu budowy.
Z przepisu art. 54 ust. 1 ustawy [2] - Prawo budowlane, wynika, że inwestor, który wybudował na podstawie pozwolenia na budowę obiekt budowlany, powinien zawiadomić organ nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy. Przedsiębiorca telekomunikacyjny dokonuje zgłoszenia zakończenia budowy jedynie w ww. przypadkach.
Zawiadomienie o zakończeniu budowy jest podstawową formą rozpoczęcia legalnego użytkowania obiektu budowlanego, zaś wyjątkiem od tej zasady jest uzyskanie pozwolenia na użytkowanie, ewentualnie zwolnienie od obowiązku uzyskania pozwolenia na użytkowanie, w przypadku innych robót, tj. przebudowy, bądź remontu obiektu budowlanego.
Obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie, opisany został w odrębnej procedurze.
Nie ma jednak przeszkód, aby przedsiębiorca telekomunikacyjny zamiast zgłoszenia o zakończeniu budowy, wystąpił z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, jednak konsekwencją tego będzie rezygnacja z uproszczonej procedury.
Inwestor może rozpocząć użytkowanie obiektu w przypadku, w którym organ nie zgłosi sprzeciwu w terminie 14 dni od dnia złożenia zawiadomienia o zakończeniu budowy. Sprzeciw wyrażany jest w drodze decyzji. Z przepisu art. 54 ust. 2 ustawy [2] – Prawo budowlane, wynika, że organ nadzoru budowlanego może z urzędu przed upływem terminu, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu, oraz uprawnia inwestora do rozpoczęcia użytkowania obiektu.

Zawiadomienie Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz Państwowej Straży Pożarnej.
Zgodnie z art. 56 ust. 1 ustawy [2] – Prawo budowlane, inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, jest obowiązany zawiadomić, zgodnie z właściwością wynikającą z przepisów szczególnych, organy:
a) Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
b) Państwowej Straży Pożarnej
– o zakończeniu budowy obiektu budowlanego i zamiarze przystąpienia do jego użytkowania.
Państwowa Straż Pożarna oraz Państwowa Inspekcja Sanitarna wypowiadają się o zgodności realizacji inwestycji z projektem budowlanych, przy czym brak odpowiedzi ww. organów w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia, poczytuje się za brak zastrzeżeń. Do zawiadomienia o zakończeniu budowy inwestor przedstawia stanowisko ww. organów o braku zastrzeżeń.

Skompletowanie wniosku.
Zgodnie z treścią art. 57 ust. 3a ustawy [2] - Prawo budowlane zawiadomienie o zakończeniu budowy - składa się w postaci papierowej albo w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem portalu e-Budownictwo.
Wzór formularza zawiadomienia o zakończeniu budowy w postaci papierowej oraz w formie dokumentu elektronicznego został określony w drodze Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 3 kwietnia 2022 roku w sprawie określenia wzoru formularza zawiadomienia o zakończeniu budowy oraz wniosku o pozwolenie na użytkowanie (Dz.U. z 2022 r. poz. 715).
Natomiast zgodnie z treścią art. 57 ust. 3c ustawy [2] - Prawo budowlane wzór formularza zgłoszenia zakończenia robót, w formie dokumentu elektronicznego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego udostępnia na portalu e-Budownictwo.
Oficjalna rządowa aplikacja do składania wniosków w procesie budowlanym dostępna jest pod adresem: https://e-budownictwo.gunb.gov.pl/.

Dokumenty niezbędne, które winny być załączone do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego, przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego, określa art. 57 ust. 1-3 ustawy [2] -  Prawo budowlane. W tym przepisie stwierdza się m.in., że do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego, inwestor obowiązany jest dołączyć:
1) oryginał dziennika budowy;
1a) projekt techniczny, z uwzględnieniem zmian, o których mowa w przepisie art. 36b ust. 2 ustawy [2] - Prawo budowlane;
2) oświadczenie kierownika budowy: a) o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym lub warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami, b) o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także - w razie korzystania - drogi, ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu;
3) oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania;
4) protokoły badań i sprawdzeń:
a) przyłączy i instalacji, zapewniających użytkowanie obiektu budowlanego zgodnie z przeznaczeniem, sporządzone przez osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności lub osoby, o których mowa w art. 62 ust. 6,
b) o których mowa w art. 14 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2021 r. poz. 272), o ile dotyczy;
5) dokumentację geodezyjną, zawierającą wyniki geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej, w tym mapę, o której mowa w art. 2 pkt 7b ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne, oraz informację o zgodności usytuowania obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu lub odstępstwach od tego projektu, sporządzoną przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii;
6) potwierdzenie, zgodnie z odrębnymi przepisami, odbioru wykonanych przyłączy.
Dodatkowo do wniosku należy dołączyć dowód uiszczenia opłaty.
Sam obiekt budowlany powinien być w takim stanie, by mógł zostać przeprowadzony jego odbiór i można było przekazać go do normalnej eksploatacji i użytkowania.
W przypadku wątpliwości, co do możliwości przeprowadzenia odbioru obiektu budowlanego, pomocne może być sięgnięcie do zapisów dziennika budowy, którego wpisy jednoznacznie powinny przesądzać, że obiekt jest gotowy do użytkowania.

Złożenie zawiadomienia o zakończeniu budowy.
Złożenie zawiadomienia o zakończeniu budowy, nie inicjuje postępowania administracyjnego, a jedynie czynności sprawdzające organu administracyjnego.

Sprawdzenie wymogów formalnych.
Organ administracyjny prowadzący postępowanie, po ustaleniu swojej właściwości w sprawie, zobligowany jest przystąpić do zbadania spełnienia wymogów formalnych wniosku, złożonego przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego.
Organ przyjmuje wniosek, który może być wniesiony w sposób określony przepisem art. 63 § 1 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego.
Datą wszczęcia postępowania jest dzień doręczenia wniosku organowi administracji publicznej, co wynika z treści art. 61 § 3 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego lub dzień wystawienia dowodu otrzymania, o którym mowa w art. 41 ustawy [7] o doręczeniach elektronicznych (art. 61 § 3a ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego).
Wniosek winien zawierać oznaczenie podmiotu który go wnosi.
Wniosek winien być również podpisany przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego zgodnie z zasadami reprezentacji. W imieniu przedsiębiorcy telekomunikacyjnego może działać pełnomocnik. Wówczas pełnomocnictwo (wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej od przedłożonego pełnomocnictwa), stanowi załącznik do wniosku, a jego przypadkowy brak może zostać usunięty w trybie art. 64 § 2 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego.
Przepis art. 63 § 2 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego, określa minimalne wymagania, co do zawartości wniosku. Wniosek winien zawierać, co najmniej:
- wskazanie wnioskodawcy i jego adresu,
- żądanie wnioskodawcy oraz
- czynić zadość innym wymaganiom określonych przepisami prawa i opisanym w procedurze.
Braki formalne wniosku, dają w razie ich nieusunięcia podstawy do pozostawienia wniosku bez rozpoznania.
Pozostawienie wniosku bez rozpoznania, poprzedzone jest skierowaniem do przedsiębiorcy telekomunikacyjnego wezwania do usunięcia braków formalnych wniosku.
Uzupełnienie przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego braków formalnych wniosku, umożliwia podjęcie kolejnych czynności w sprawie przez organ administracyjny.

Postępowanie wyjaśniające.
Celem postępowania w sprawie zgłoszenia zakończenia budowy, jest ustalenie przez organ, czy można rozpocząć użytkowanie obiektu budowlanego, oraz czy możliwe jest zastosowanie takiego trybu dla rozpoczęcia użytkowania obiektu budowlanego.
Ponieważ ustawodawca w trybie zawiadomienia o zakończeniu budowy, zdecydował się zastosować, tzw. milczącą akceptację, ustalenie że zaistniały pozytywne przesłanki do złożenia zgłoszenia oraz analiza zgłoszenia dokonana przez organ administracyjny, kończą się bądź sporządzeniem przez organ stosownej notatki załączonej do akt, bądź adnotacją na wniosku o przyjęciu zgłoszenia.
Brak zgody na rozpoczęcie użytkowania obiektu wyrażany jest sprzeciwem i rodzi konieczność sformułowania rozstrzygnięcia.

Ustalenie podstaw do wniesienia sprzeciwu.
Sprzeciw może być wniesiony, po stwierdzeniu przez właściwy organ administracji, że inwestor:
1. w sposób istotny odstąpił od projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę,
2. mimo wezwania, nie uzupełnił zawiadomienia o zakończeniu budowy,
3. zamierza przystąpić do użytkowania obiektu budowlanego, przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych (por. wyrok NSA z 27.03.2007r., II OSK 520/06, wyrok NSA z 31 stycznia 2007r., II OSK 267/06, wyrok WSA w Gdańsku z 20 maja 2009r., II SA/Gd 104/09).

Milcząca akceptacja.
W aktualnym stanie prawnym, zawiadomienie o zakończeniu budowy, nie powoduje wszczęcia postępowania administracyjnego, nie stanowi bowiem wniosku (podania) zainteresowanego podmiotu, który by w myśl przepisów ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego, wymagał załatwienia sprawy administracyjnej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej. Akt zgłoszenia, jest w istocie składanym przez inwestora oświadczeniem woli, tj. deklaracją zamiaru rozpoczęcia użytkowania, sformalizowanym ze względu na ustawą określone wymogi w zakresie formy i dokumentacji, która musi być do zgłoszenia dołączona. Wymaganym w określonych przypadkach ustawą, przed rozpoczęciem użytkowania i zasadniczo skutkiem tego aktu, jest milcząca akceptacja właściwego organu, chyba że organ wyda w ramach swojej, trwającej 14 dni od dokonania zgłoszenia kompetencji, decyzję o sprzeciwie. Organ nadzoru budowlanego może z urzędu przed upływem terminu, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu, oraz uprawnia inwestora do rozpoczęcia użytkowania obiektu.
Postępowaniem administracyjnym prowadzonym przez organ po dokonaniu zgłoszenia zakończenia budowy, jest dopiero postępowanie w sprawie sprzeciwu (wszczynane w istocie decyzją o sprzeciwie), będące decyzją administracyjną, wydawaną z urzędu i to tylko wówczas, gdy organ dojdzie do przekonania, że zachodzą ustawowe przesłanki do wydania takiej decyzji.
Rozpoczęcie użytkowania obiektu możliwe jest jedynie w przypadku, w którym organ nie wyraził sprzeciwu. Fakt braku wyrażenia sprzeciwu zostaje opisany w ewidencji prowadzonej przez organ administracyjny. Ewidencja prowadzona jest na podstawie rozporządzenia [5] Ministra Infrastruktury w sprawie wzoru i sposobu prowadzenia ewidencji rozpoczynanych i oddawanych do użytkowania obiektów budowlanych.

Sporządzenie decyzji o sprzeciwie.
Obligatoryjnym składnikiem decyzji, powinno być uzasadnienie zarówno w sferze faktów, jak i prawa, co wynika z treści art. 107 § 3 ustawy [1] - Kodeks postępowania administracyjnego.
Decyzja winna być również opatrzona podpisem osoby uprawnionej, tj. bądź sprawującej funkcję organu, bądź przez pracownika upoważnionego przez tą osobę do wydawania decyzji.

Doręczenie decyzji o sprzeciwie.
Za dzień wniesienia sprzeciwu, uznaje się dzień nadania decyzji w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu art. 3 pkt 13 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (tekst jednolity Dz.U. 2023 poz. 1640, z późn. zm.) albo w przypadku, o którym mowa w art. 39¹ ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego, dzień wprowadzenia do systemu teleinformatycznego.
Organ zobowiązany jest doręczyć decyzję przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu, będącemu inwestorem.