Procedura wydania decyzji o wniesieniu sprzeciwu wobec zamierzenia budowlanego regionalnych sieci szerokopasmowych. - Punkt Informacyjny ds. Telekomunikacji

Nazwa procedury:
Procedura wydania decyzji o wniesieniu sprzeciwu wobec zamierzenia budowlanego regionalnych sieci szerokopasmowych.

ORGAN: wojewoda.

INFRASTRUKTURA:
- budowa kanalizacji kablowej,
- budowa przyłącza (wskazać należy, że tego typu budowy możemy wykonywać zarówno po uprzednim zgłoszeniu, bez zgłoszenia, jak i na podstawie decyzji o udzieleniu pozwolenia budowlanego, np. w sytuacji gdy realizujemy budynek łącznie z przyłączami),
- budowa podbudowy słupowej dla telekomunikacyjnych linii kablowych,
- budowa kanałów technologicznych, w rozumieniu art. 4 pkt. 15a ustawy [3] o drogach publicznych, w pasie drogowym w ramach przebudowy drogi,
- budowa przenośnych wolno stojących masztów antenowych,
- wykonywanie robót budowlanych polegających na instalowaniu na obiektach budowlanych stanowiących albo niestanowiących całości techniczno-użytkowej urządzeń, w tym antenowych konstrukcji wsporczych i instalacji radiokomunikacyjnych, a także związanego z tymi urządzeniami osprzętu i urządzeń zasilających, o wysokości powyżej 3 metrów,
- wykonywania robót budowlanych, o których mowa w art. 29 ust. 1 - 4 ustawy [2] - Prawo budowlane, na obszarze wpisanym do rejestru zabytków,
- wykonywanie remontu dotyczącego budowli (np. maszt telekomunikacyjny wolnostojący lub wieża telekomunikacyjna wolnostojąca), których budowa wymaga pozwolenia na budowę - art. 29 ust. 3 pkt) 2 lit. a ustawy [2] - Prawo budowlane.

AKTY PRAWNE:
- [1] ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 775, z późn. zm.),
- [2] ustawa z dznia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 682, z późn. zm.),
- [3] ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 645, z późn. zm.),
- [4] ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 151, z późn. zm.),
- [5] ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 1356, z późn. zm.),
- [6] ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jednolity: Dz.U. 2022r. poz. 2409, z późn. zm.),
- [7] ustawa z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (tekst jednolity: Dz.U. 2015 r. poz. 2120, z późn. zm.),
- [8] ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 1173, z późn. zm.),
- [9] ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz.U. 2022 r. poz. 2556, z późn. zm.),
- [10] ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (tekst jednolity: Dz.U.2023 r. poz. 1478, z późn. zm.),
- [11] ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tekst jednolity: Dz.U. 2022 r. poz. 840, z późn. zm.),
- [12] ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity:  Dz.U. 2023 r. poz. 1336, z późn. zm.),
- [13] ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 1469, z późn. zm.),
- [14] ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 537, z późn. zm.),
- [15] ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 633, z późn. zm.),
- [16] ustawa z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 1640, z późn. zm.),
- [17] ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 733, z późn. zm.),
- [18] ustawa z dnia 21 października 2016 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 140, z późn. zm.),
- [19] ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r. poz. 1637, z późn. zm.),
- [20] ustawa z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2023 r. poz. 285, z poźn. zm.).

OPŁATY: Nie dotyczy.

OPIS PROCEDURY:
Procedura zgłoszenia zamiaru wykonywania budowy albo robót budowlanych, z gruntu ustawy [2] Prawo budowlane, w przypadku regionalnych sieci szerokopasmowych została zmodyfikowana przepisami ustawy [17] o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.
Aby inwestor mógł skorzystać z tego trybu szczególnego zgłoszenia, muszą być spełnione łącznie trzy warunki:
(1) wniosek dotyczy sieci szerokopasmowej lub infrastruktury telekomunikacyjnej,
(2) inwestorem jest podmiot wymieniony w art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy [17] o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, tj.: jednostka samorządu terytorialnego, porozumienie, związek lub stowarzyszenie jednostek samorządu terytorialnego, porozumienie komunalne, spółka kapitałowa lub spółdzielnia z udziałem jednostki samorządu terytorialnego, koncesjobiorca w rozumieniu ustawy [18] o koncesji na roboty budowlane lub usługi, albo partner prywatny w rozumieniu ustawy [19] o partnerstwie publiczno-prywatnym – dalej podmioty te określane będą łącznie jako „jednostka samorządu terytorialnego” lub „inwestor”,
(3) inwestycja realizowana jest w ramach programów operacyjnych.
W kwestii dotyczącej wyboru trybu procesu budowlanego bez uprzedniego wydania decyzji lokalizacyjnej wypowiedział się min. prof. nadz. dr hab. Marek Szydło w Komentarzu do ustawy [17] o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, Wydawnictwo CH Beck, Warszawa 2013 praca zbiorowa: Tomasz Grossmann, Wacław Knopkiewicz, Joanna Sebzda-Załuska, prof. nadzw. dr hab. Marek Szydło, Jacek Wilczewski, cyt: „W takiej sytuacji warunki „szczególne” (WspRozwTelU), przewidują zwolnienie z wymogu uzyskania decyzji o ustaleniu lokalizacji regionalnej sieci szerokopasmowej (art. 50 ust. 6 pkt 2 WspRozwTelU), a warunki „ogólne” z wymogu uzyskania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego (art. 50 ust. 2 pkt 2 PlZagospPrzestrzU), tym samym nie jest wymagana żadna decyzja dotycząca lokalizacji i może zachodzić wątpliwość, w jaki sposób inwestor może dokonać wyboru realizacji sieci na warunkach „szczególnych” lub „ogólnych”. Należy przyjąć, że wybór jest dokonywany poprzez odpowiednie dokonanie zgłoszenia - wybierając warunki „szczególne”, inwestor powinien dokonać zgłoszenia do właściwego wojewody, wskazując, że przedmiot zgłoszenia dotyczy regionalnej sieci szerokopasmowej realizowanej na warunkach określonych w rozdziale 6 WspRozwTelU, a zwolnienie z wymogu uzyskania pozwolenia na budowę przewiduje art. 50 ust. 6 pkt 2 WspRozwTelU, natomiast wybierając warunki „ogólne”, inwestor powinien dokonać zgłoszenia do właściwego starosty (prezydenta miasta na prawach powiatu).”
Zgłoszenie zamiaru wykonywania budowy albo robót budowlanych, dotyczących infrastruktury telekomunikacyjnej regionalnych sieci szerokopasmowych, jednostka samorządu terytorialnego wykonująca działalność telekomunikacyjną składa więc: w trybie szczególnym u wojewody, a w trybie ogólnym u starosty/prezydenta miasta na prawach powiatu.
Jednostka samorządu terytorialnego może dokonać podziału inwestycji realizowanych w ramach województwa i dokonać zgłoszenia dla poszczególnych odcinków sieci bądź linii.
Wniesienie sprzeciwu wobec zamierzenia przedstawionego przez inwestora niweczy możliwość przystąpienia do realizacji inwestycji jednak nie zamyka mu drogi do złożenia kolejnego zgłoszenia i uzyskania tzw. milczącej akceptacji, o ile zgłoszenie odpowiada przepisom prawa.

Postępowanie wyjaśniające.
Celem postępowania w sprawie zgłoszenia jest ustalenie przez organ, czy zamierzona budowa lub roboty budowlane należą do tego właśnie trybu, a jeżeli tak, to czy odpowiadają one wymaganiom prawa i mogą być realizowane, czy też organ nie powinien dopuścić do ich realizacji.
Brak zgody na realizację inwestycji wyrażany jest sprzeciwem i rodzi konieczność sformułowania rozstrzygnięcia.

Milcząca akceptacja.
W aktualnym stanie prawnym, zgłoszenie budowy nie powoduje wszczęcia postępowania administracyjnego, nie stanowi bowiem wniosku (podania) zainteresowanego podmiotu, który by w myśl przepisów ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego, wymagał załatwienia sprawy administracyjnej przez organ administracji architektoniczno-budowlany. Akt zgłoszenia zamiaru wykonywania budowy albo robót budowlanych, jest w istocie składanym przez inwestora oświadczeniem woli, tj. deklaracją zamiaru budowy, sformalizowaną ze względu na określone ustawą wymogi w zakresie formy i dokumentacji, która musi być do zgłoszenia dołączona.
Zgłoszenie zamiaru wykonywania budowy albo robót budowlanych, wymagane jest w określonych w ustawie [2] Prawo budowlane, przypadkach przed rozpoczęciem budowy i zasadniczo skutkiem tego zgłoszenia jest milcząca akceptacja właściwego organu, chyba, że organ wyda w ramach swojej kompetencji, trwającej 21 dni od dokonania zgłoszenia, decyzję o sprzeciwie (zobacz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu w sprawie sygn. II SA/Po 75/16 wyrok z dnia 1 marca 2016 roku). Postępowaniem administracyjnym prowadzonym przez organ architektoniczno-budowlany po dokonaniu zgłoszenia budowy, jest dopiero postępowanie w sprawie sprzeciwu (wszczynane w istocie decyzją o sprzeciwie), będącego decyzją administracyjną wydawaną z urzędu i to tylko wówczas, gdy organ dojdzie do przekonania, że zachodzą ustawowe przesłanki do wydania takiej decyzji (por. wyrok NSA z dnia 6 marca 2009 r. sygn. Akt II OSK 307/08). Postępowanie w sprawie sprzeciwu, aczkolwiek posiadające związek materialnoprawny z zamiarem wykonania robót, ma swój własny i odrębny byt procesowy, gdyż jest postępowaniem wszczętym z urzędu przez organ architektoniczno-budowlany.
Tym samym, do dnia wydania decyzji o sprzeciwie w sprawie zgłoszenia zamiaru wykonywania budowy albo robót budowlanych, nie toczy się postępowanie administracyjne w zakresie regulowanym przepisami ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego, mają natomiast zastosowanie reguły formalne określone w ustawie [2] Prawo budowlane (kwestia wydania postanowienia wzywającego do uzupełnienia zgłoszenia – opisana została w odrębnej procedurze).
Organ nie jest zobowiązany do informowania o upływie terminu do złożenia sprzeciwu. Inwestor może rozpocząć prowadzenie inwestycji po upływie okresu 21 dni od dnia dokonania zgłoszenia budowy lub wykonania innych robót budowalnychoraz przed upływem terminu określonego zgodnie z art. 30 ust. 5b ustawy [2] Prawo budowlane (3 lat od określonego w zgłoszeniu terminu na rozpoczęcie prac). Organ administracji architektoniczno-budowlanej może z urzędu, przed upływem terminu, o którym mowa w art. 30 ust. 5 ustawy [2] - Prawo budowlane, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 30 ust. 6 i 7 ustawy [2] - Prawo budowlane, oraz uprawnia inwestora do rozpoczęcia robót budowlanych.

Ustalenie podstaw do wniesienia sprzeciwu.
Inwestor planując realizację inwestycji infrastruktury telekomunikacyjnej, aby mógł skorzystać z instytucji zgłoszenia zamiaru takiej inwestycji, poddaje się jednocześnie ocenie organu architektoniczno–budowalnego, zarówno w aspekcie spełnienia przesłanek z art. 29 ustawy [2] Prawo budowlane ust. 1 pkt 7), 10), 23) lit. f,  27,24 (jeżeli realizuje kanały technologiczne w ramach inwestycji niedrogowej)  oraz art. 29 ust. 3 pkt 2) lit. a, pkt 3) lit. a), jak i wystąpienia okoliczności wypełniających hipotezę przepisów art. 30 ust. 6 ustawy [2] - Prawo budowalne.
Zgodnie z art. 30 ust. 6 ustawy [2] Prawo budowlane, właściwy organ wnosi sprzeciw, jeżeli:
1) zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę;
2) budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy, inne akty prawa miejscowego lub inne przepisy;
3) zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 7 ustawy [2] Prawo budowlane, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje.
4) roboty budowlane zostały rozpoczęte z naruszeniem przepisu art. 30 ust. 5 ustawy [2] Prawo budowlane.
W przypadku zaistnienia ww. przesłanek, organ zobowiązany jest wnieść sprzeciw i tym samym zniweczyć realizację zamierzenia.
Warto w tym miejscu przytoczyć wybrane orzeczenia sądowe oraz stanowiska doktryny, celem przybliżenia prawidłowego zrozumienia przesłanek opisanych w pkt. 1-3.
I tak:
(1) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku sygn. II SA/Gl 258/15 a dnia 1 lipca 2015 rok stwierdził: „z art. 30 ust. 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.) wynika, iż przed przyjęciem (niewyrażeniem sprzeciwu) organ winien dokonać oceny zgodności danego zamierzenia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzją o warunkach zabudowy lub innymi przepisami. Tymi ostatnimi bez wątpienia są przepisy ustawy Prawo budowlane oraz wydanych na jej podstawie rozporządzeń.”
(2) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 2 kwietnia 2015 roku, sygn. VII SA/Wa 711/15 stwierdził: „W niniejszej sprawie, decyzja wyrażająca sprzeciw wobec zgłoszonych przez skarżącą robót budowlanych, wydana została w przewidzianym przez ustawodawcę terminie, na podstawie art. 30 ust. 6 pkt 2 Prawa budowlanego. Zgodnie z tym przepisem organ wnosi sprzeciw, jeżeli budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy, inne akty prawa miejscowego lub inne przepisy."

Ustalenie czy inwestor zobowiązany jest pozyskać pozwolenie na budowę.
Zgodnie z przepisem art. 30 ust. 7 ustawy [2] Prawo budowlane, właściwy organ może nałożyć w drodze decyzji, o której mowa w art. 30 ust. 5 ustawy [2] Prawo budowlane, obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 ust. 1b ustawy [2] Prawo budowlane, jeżeli ich realizacja może naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub spowodować:
1) zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia;
2) pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków;
3) pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych;
4) wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich.
Powyższe daje możliwość wniesienia sprzeciwu w sytuacji, gdy organ ma wątpliwości dotyczące zagrożenia wartości wymienionych w pkt. 1-4. Jednakże warunkiem zastosowania tego przepisu jest wniesienie sprzeciwu w terminie 21 dni od dokonania zgłoszenia i jednocześnie nałożenie obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Zatem decyzja wydana na podstawie art. 30 ust. 7 ustawy [2] Prawo budowlane, de facto powinna zawierać dwa rozstrzygnięcia: o wniesieniu sprzeciwu i nałożeniu obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę.

Sporządzenie uzasadnienia decyzji oraz podpisanie decyzji.
Obligatoryjnym składnikiem decyzji powinno być uzasadnienie, zarówno w sferze faktów, jak i prawa, co wynika z treści art. 107 ust. 3 ustawy [2] Prawo budowlane.
Decyzja winna być również opatrzona podpisem osoby uprawnionej, tj. bądź sprawującej funkcję organu, bądź przez pracownika upoważnionego przez tę osobę do wydawania decyzji.

Doręczenie decyzji o sprzeciwie.
Za dzień wniesienia sprzeciwu, uznaje się dzień nadania decyzji w placówce pocztowej operatora pocztowego, o którym mowa w art. 3 pkt 12) ustawy [16] Prawo pocztowe, albo, w przypadku doręczenia na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy [20] o doręczeniach elektronicznych, dzień wystawienia dowodu wysłania, o którym mowa w art. 40 tej ustawy [20], albo, w przypadku skorzystania z publicznej usługi hybrydowej, o której mowa art. 2 pkt 7 ww. ustawy [20], dzień odebrania dokumentu elektronicznego przez operatora wyznaczonego.
Organ zobowiązany jest doręczyć decyzję inwestorowi. Doręczenie odpisu decyzji, w sprawie następuje zgodnie z przepisami działu I rozdziału 8 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego.