Procedura w sprawie legalizacji obiektu budowlanego wybudowanego, bądź będącego w budowie bez wymaganego zgłoszenia, ewentualnie po zgłoszonym sprzeciwie. - Punkt Informacyjny ds. Telekomunikacji

Nazwa procedury:
Procedura w sprawie legalizacji obiektu budowlanego wybudowanego, bądź będącego w budowie bez wymaganego zgłoszenia, ewentualnie po zgłoszonym sprzeciwie.

ORGAN: Decyzję wydaje powiatowy inspektor nadzoru budowlanego. W przypadku budowy regionalnych sieci szerokopasmowych, postępowanie toczy się przed wojewódzkim inspektorem nadzoru budowlanego.

INFRASTRUKTURA: Procedura może dotyczyć realizacji każdej infrastruktury telekomunikacyjnej, realizowanej w drodze zgłoszenia.

AKTY PRAWNE:
- [1] ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 572),
- [2] ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 725 z późn. zm.),
- [3] ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 604 z późn. zm.),
- [4] ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 1130),
- [5] ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 1292),
- [6] ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 530 z późn. zm.),
- [7] ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 1478 z późn. zm.),
- [8] ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 1420 z późn. zm.),
- [9] ustawa z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (tekst jednolity: Dz.U. 2015r. poz. 2120),
- [10] ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 54, z późn. zm.),
- [11] ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 1087 z późn. zm.),
- [12] ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 1292),
- [13] ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity: Dz.U. 2024 r. poz. 320, z późn. zm.),
- [14] rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie obiektów i robót budowlanych, w sprawach których organem pierwszej instancji jest wojewoda (Dz.U. 2010 r. nr 235 poz. 1539).

OPŁATY: Nie dotyczy.

OPIS PROCEDURY:
Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy [2] Prawo budowlane, roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ważnej decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem przepisu art. 29 – 31 ustawy [2] Prawo budowlane.
Zgodnie z art. 29 ust. 1 i 3 ustawy [2] Prawo budowlane, przedsiębiorca telekomunikacyjny zobowiązany jest dokonać zgłoszenia:
- budowy kanalizacji kablowej,
- budowy podbudowy słupowej dla telekomunikacyjnych linii kablowych,
- budowy przyłącza telekomunikacyjnego (wskazać należy, że tego typu budowy możemy wykonywać zarówno po uprzednim zgłoszeniu, bez zgłoszenia jak i na podstawie decyzji o udzieleniu pozwolenia na budowę, np. w sytuacji gdy realizujemy budynek łącznie z przyłączami),
- wykonywania robót budowlanych polegających na instalowaniu na obiektach budowlanych stanowiących albo niestanowiących całości techniczno-użytkowej urządzeń, w tym antenowych konstrukcji wsporczych i instalacji radiokomunikacyjnych, a także związanego z tymi urządzeniami osprzętu i urządzeń zasilających, o wysokości powyżej 3 m,
- budowy przenośnych wolno stojących masztów antenowych,
- wykonywania robót budowlanych, o których mowa w art. 29 ust. 1 - 4 ustawy [2] - Prawo budowlane, na obszarze wpisanym do rejestru zabytków,
- wykonywania remontu budowli, których budowa wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę,
- budowie kanałów technologicznych w rozumieniu art. 4 pkt. 15 a ustawy [3] o drogach publicznych, w pasie drogowym w ramach przebudowy drogi (przy czym co do zasady kanały technologiczne realizuje zarządca drogi, a w wyjątkowych przypadkach może je realizować przedsiębiorca telekomunikacyjny w ramach tzw. inwestycji niedrogowej zgodnie z art. 16 ust. 3 ustawy [13] o drogach publicznych).
Wykrycie obiektu budowlanego lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego zgłoszenia, albo pomimo wniesienia sprzeciwu od tego zgłoszenia, nakłada na organ nadzoru budowlanego obowiązek działania, celem doprowadzenia inwestycji do stanu zgodnego z prawem.
Zasadniczą formą działania organu w sprawie wykrycia samowoli budowlanej, jest nakaz rozbiórki. Jednocześnie inwestor może uchylić się od orzeczenia o rozbiórce, korzystając z uprawnienia do legalizacji samowoli budowlanej.

Wszczęcie postępowania w sprawie legalizacji.
Postępowanie administracyjne w sprawie legalizacji obiektu budowlanego lub jego części, wybudowanego lub będącego w budowie bez wymaganego zgłoszenia, bądź pomimo wniesienia sprzeciwu, prowadzone jest z urzędu.
Prowadzenie postępowania poprzedza wydanie przez organ nadzoru budowlanego postanowienia o wstrzymaniu budowy.
W postanowieniu o wstrzymaniu budowy informuje się o możliwości złożenia wniosku o legalizację obiektu budowlanego lub jego części, zwanego dalej „wnioskiem o legalizację”, oraz o konieczności wniesienia opłaty legalizacyjnej w celu uzyskania decyzji o legalizacji obiektu budowlanego lub jego części, zwanej dalej „decyzją o legalizacji”, oraz o zasadach obliczania opłaty legalizacyjnej.
Na postanowienie o wstrzymaniu budowy przysługuje zażalenie.
Postanowienie o wstrzymaniu budowy wydaje się również w przypadku zakończenia budowy.
Stosownie natomiast do przepisu art. 48 a ustawy [2] - Prawo budowlane, w terminie 30 dni od dnia doręczenia postanowienia o wstrzymaniu budowy, inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego może złożyć wniosek o legalizację.

Badanie właściwości organu rzeczowej oraz miejscowej.
Postępowanie toczy się przed powiatowym inspektorem nadzoru budowlanego. W przypadku budowy regionalnych sieci szerokopasmowych bądź postępowań, w których organem pierwszej instancji jest wojewoda, postępowanie toczy się przed wojewódzkim inspektorem nadzoru budowlanego.
Właściwość miejscową ustala się z uwzględnieniem położenia nieruchomości, na której znajduje się infrastruktura telekomunikacyjna.

Przekazanie zgodnie z właściwością.
Organ administracyjny stwierdziwszy brak swojej właściwości w sprawie, zobowiązany jest przekazać wniosek organowi właściwemu.

Ustalenie stron postępowania.
Strony postępowania ustala się zgodnie z art. 28 ustawy [1] Kodeks postępowania administracyjnego. Organ zawiadamia strony o wszczęciu postępowania w sprawie.

 Nałożenie obowiązku przedłożenia dokumentów legalizacyjnych.
W przypadku złożenia wniosku o legalizację organ nadzoru budowlanego nakłada, w drodze postanowienia, obowiązek przedłożenia dokumentów legalizacyjnych w terminie nie krótszym niż 60 dni od dnia doręczenia tego postanowienia.
W przypadku budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy [2] - Prawo budowlane, do dokumentów legalizacyjnych należą:
1) zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami: obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego lub uchwał w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji mieszkaniowej lub towarzyszącej;
2) dokumenty, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4 ustawy [2] - Prawo budowlane, oraz dwa egzemplarze projektu technicznego.
W przypadku budowy innej niż budowa wymagająca decyzji o pozwoleniu na budowę lub budowy innej niż budowa, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy [2] - Prawo budowlane, do dokumentów legalizacyjnych należą:
1) zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego lub uchwał w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji mieszkaniowej lub towarzyszącej;
2) oświadczenie, o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2 ustawy [2] - Prawo budowlane;
3) projekt zagospodarowania działki lub terenu.

Wydanie decyzji o nakazie rozbiórki na wstępnym etapie badania sprawy.
Jeśli inwestor nie przedłoży wymaganej dokumentacji legalizacyjnej w określonym przez organ terminie, organ wyda decyzję o nakazie rozbiórki (art. 49e pkt 3 ustawy [2] - Prawo budowlane).

Badanie czy inwestor przedstawił wymagane dokumenty oraz wykonał obowiązki nałożone postanowieniem.
Jeśli organ stwierdzi nieprawidłowości w przedłożonych dokumentach, wyda postanowienie zobowiązujące do ich usunięcia w wyznaczonym terminie. Nieusunięcie nieprawidłowości w terminie również skutkować będzie nakazem rozbiórki (art. 49e pkt 4 ustawy [2] - Prawo budowlane).
W przypadku przedłożenia dokumentów legalizacyjnych organ nadzoru budowlanego sprawdza kompletność dokumentów legalizacyjnych oraz zgodność z przepisami obowiązującymi w chwili zakończenia budowy.
Na tym etapie mogą zaistnieć hipotetycznie następujące sytuacje:
Pierwsza, w której jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w takiej sytuacji organ bada, czy budowa znajduje się na terenie objętym takim planem oraz czy wybudowany obiekt jest zgodny z takim planem.
Druga z możliwych sytuacji to brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, organ bada zgodność inwestycji z zasadami dobrego sąsiedztwa, określonymi przepisami ustawy [4] o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, oceniając na podstawie przepisów planistycznych, czy możliwa jest legalizacja obiektu. Organ w badaniu uwzględnia również inne przepisy planistyczne, m.in. ustawę [3] o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, ustawę [5] o ochronie gruntów rolnych i leśnych, ustawę [6] o lasach, ustawę [7] o ochronie przyrody, ustawę [8] o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych, ustawę [9] o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady, ustawę [10] Prawo ochrony środowiska, ustawę [11] Prawo wodne, ustawę [12] o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Ustalenie wartości należnej opłaty legalizacyjnej.
Koniecznym warunkiem zalegalizowania samowolnie wzniesionego obiektu jest uiszczenie opłaty legalizacyjnej. Organ nakłada obowiązek uiszczenia opłaty postanowieniem. Postanowienie doręczane jest inwestorowi. Na postanowienie ustalające wartość opłaty legalizacyjnej przysługuje zażalenie. Wysokość opłaty legalizacyjnej określa art. 49d ustawy [2] – Prawo budowlane.

Uiszczenie opłaty legalizacyjnej.
Opłata legalizacyjna uiszczana jest na rachunek urzędu i stanowi dochód skarbu państwa oraz jest przesłanką do zezwolenia na wznowienie robót, bądź do udzielenia legalizacji w drodze tzw. milczącej zgody.

Wydanie decyzji.
Po uiszczeniu opłaty legalizacyjnej organ nadzoru budowlanego wydaje decyzję o legalizacji, która zezwala na wznowienie budowy, jeżeli budowa nie została zakończona. W decyzji, nakłada się obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.
W przypadku braku uiszczenia opłaty legalizacyjnej organ wydaje decyzję o nakazie rozbiórki.