Doręczanie pism w przypadku robót budowlanych dotyczących obiektu liniowego. - Information Point on Telecommunications

Nazwa procedury:
Procedura doręczania pism w przypadku robót budowlanych dotyczących obiektu liniowego.

ORGAN:
Postępowanie toczy się przed organem administracji architektoniczno-budowlanej, którym w pierwszej instancji jest starosta, a w miastach na prawach powiatu prezydent tego miasta (wyjątki od tej zasady ogólnej przewiduje art. 82 ust. 3 i 4 ustawy [2] prawo budowlane).

INFRASTRUKTURA:
Realizacje które wymagającej pozwolenia na budowę jak:
- realizacja infrastruktury telekomunikacyjnej liniowej, która wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 (np. przejście kanalizacji przez obszar Natura 2000),
- realizacja infrastruktury telekomunikacyjnej liniowej w ramach odstępstw od przepisów techniczno-budowlanych,
- wykonywanie infrastruktury telekomunikacyjnej liniowej przy obiekcie wpisanym do rejestru zabytków.

AKTY PRAWNE:
- [1] ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 2096),
- [2] ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1202),
- [3] ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1945),
- [4] ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 2062).
- [5] rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie obiektów i robót budowlanych, w sprawach, których organem pierwszej instancji jest wojewoda (Dz.U. 2010 nr 235 poz. 1539).

OPIS PROCEDURY:
Sposób doręczania pism w przypadku robót budowlanych, dotyczących obiektu liniowego, jest jednym z najważniejszych wyjątków od ogólnej procedury doręczania pism, regulowanej przepisami ustawy [1] kodeks postępowania administracyjnego.
Zauważyć bowiem należy, że część przepisów związanych z procesem inwestycyjnym na potrzeby infrastruktury telekomunikacyjnej, zawiera unormowania poświęcone kwestiom proceduralnym. Przepisy te są regulacjami o charakterze szczególnym wobec przepisów stosowanych przy wydawaniu decyzji administracyjnych z gruntu kodeksu postępowania administracyjnego. Przykładami takich regulacji są:
- art. 5 a ustawy [2] prawo budowlane,
- art. 52 ustawy [4] o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych bądź
- art. 53 ustawy [3] o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Jako regulacje o charakterze szczególnym wyłączają one, poszerzają lub modyfikują przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Najważniejsze pole zmiany w stosunku do ogólnego postępowania administracyjnego dotyczy odmiennych uregulowań w zakresie zawiadomień stron oraz doręczeń pism procesowych. Celem owych regulacje, jest zarówno uproszczenie prowadzenia postępowania, jak i przyśpieszenie czasu uzyskania decyzji.
Jednym z podstawowych obowiązków organu, który prowadzi postępowanie, jest zawiadomienie wszystkich stron o jego wszczęciu (art. 61 § 4 ustawy [1] kodeks postępowania administracyjnego). Obowiązek ten aktualizuje się z chwilą wniesienia wniosku o wydanie decyzji.
W przypadku prowadzenia inwestycji telekomunikacyjnych liniowych, takich jak budowa kanalizacji kablowej, bądź budowa linii napowietrznej na podbudowie słupowej (ze względu na rozmiar przedsięwzięcia obejmującego szereg nieruchomości, przez które przebiega taka inwestycja), ustawodawca przewidział ułatwienie związane ze sposobem doręczania pism. Ułatwienie to zarówno zapewnia dużej ilości stron czynny udział w postępowaniu administracyjnym o udzielenie pozwolenia budowlanego, jak i ułatwia organowi sprawne jego przeprowadzenie.
Uprawnienie dla organu administracyjnego dla zastosowania uproszczonej formy doręczania pism, wynika z art. 5 a ustawy [2] prawo budowlane.

Ustalenie, czy inwestycja dotyczy telekomunikacyjnego obiektu liniowego, realizowanego w ramach pozwolenia budowlanego.
Zastosowanie uproszczonej formy doręczania pism, uzależniona jest od ustalenia, czy roboty budowlane dotyczą telekomunikacyjnego obiektu liniowego realizowanego w ramach pozwolenia budowlanego.
Realizacja obiektu liniowego, takiego jak: kanalizacja kablowa bądź linia kablowa napowietrzna / podziemna, zwolniona jest z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Szczególne warunki realizacji takich obiektów, ewentualnie dobrowolny wybór przedsiębiorcy telekomunikacyjnego, mogą jednak powodować, że będzie ona realizowana po uprzednim uzyskaniu pozwolenia na budowę.
Do takich szczególnych warunków realizacji obiektu liniowego, wywołujących obowiązek pozyskania pozwolenia na budowę, zaliczyć możemy budowę obiektu liniowego:
- w ramach odstępstw od przepisów techniczno-budowlanych,
- na obszarze lub w sposób wpływający na obszar Natura 2000,
- w powiązaniu z realizacją budynku bądź budowli, na które inwestor uzyskał łącznie pozwolenie budowlane
- przy obiekcie wpisanym do rejestru zabytków.
Przedsiębiorca telekomunikacyjny, działając w oparciu o art. 30 ust. 1a ustawy [1] prawo budowlane, może również fakultatywnie wystąpić o pozwolenie na budowę dla inwestycji, która możliwa jest do przeprowadzenia na zasadach zgłoszenia. Zgodnie z wyjaśnieniem Komentarza do art. 30 ust. 1a Prawa budowlanego w: Prawo budowlane z komentarzem pod red. Z.Niewiadomskiego, Wydawnictwo C.H.Beck Warszawa 2015, str.357 cyt: „Zasadniczy walor tej regulacji polega na tym, że inwestorowi pozostawiono możliwość wyboru, czy w odniesieniu do budów i robót budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę dokona ich zgłoszenia, czy też jednak wystąpi z wnioskiem o wydanie w tym zakresie decyzji o pozwoleniu na budowę. Z różnych bowiem względów niektórzy inwestorzy preferują procedowanie na zasadach ogólnych, tj. wolą wystąpić o wydanie pozwolenia na budowę w myśl art. 28 ust. 1 PrBud, zamiast dokonywać zgłoszenia w trybie art. 30 PrBud.”
Definicja obiektu liniowego określona została przepisem art. 3 pkt. 3 a ustawy [2] prawo budowlane. Ustawodawca uznaje, że zarówno kanalizacja kablowa, jak i linia kablowa nadziemna oraz umieszczona bezpośrednio w ziemi linia podziemna, stanowią obiekt liniowy.

Ustalenie, czy liczba stron w postępowaniu przekracza 20.
Możliwość zastosowania uproszczonej formy doręczenia możliwa jest po ziszczeniu się przesłanki przekroczenia 20 stron postępowania (organ nie może ww. liczbie uwzględnić inwestora, właściciela bądź zarządcy nieruchomości, na której prowadzone mają być roboty budowlane zgodnie z projektem).

Organ stosuje doręczenie pism na zasadach ogólnych.
Negatywne ustalenie w zakresie przesłanek: obiektu liniowego, bądź ilości stron postępowania powoduje konieczność stosowania doręczeń na zasadach ogólnych (zgodnie z art. 39 – 48 ustawy [1] kodeks postępowania administracyjnego).

Ustalenie, czy inwestycja dotyczy innego zamierzenia, aniżeli budowy.
Inwestycja może polegać zarówno na budowie obiektu liniowego, jak i jego odbudowie, rozbudowie i nadbudowie. W tym drugim przypadku, nie ma konieczności ustalenia, czy inwestycja przebiega w planie miejscowym. Stanowisko takie jest zbieżne z tezą komentatorów prof. zw. dr hab. Zygmunt Niewiadomski, Tomasz Asman, Jędrzej Dessoulavy-Śliwiński, Elżbieta Janiszewska-Kuropatwa, Alicja Plucińska-Filipowicz, Jerzy Siegień (Komentarz Prawo budowlane red. CH Beck Warszawa 2015) wskazującą, iż cyt: „Biorąc pod uwagę sposób sformułowania komentowanego przepisu, należy przyjąć, że w przypadkach wykonywania robót budowlanych dotyczących istniejącego obiektu liniowego, innych niż "budowa" w rozumieniu art. 3 pkt 6, zawsze, gdy liczba stron przekracza 20, zastosowanie będzie miał tryb powiadamiania określony w art. 49 KPA, bez względu na to, czy określona inwestycja została ujęta w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, czy też nie.”

Ustalenie, czy przebieg budowy określony został w planie miejscowym.
Kolejny warunek, który musi zostać spełniony, aby możliwe było zastosowanie uproszczonej procedury doręczenia, związany jest z ustaleniem, czy przebieg budowy obiektu liniowego określony został w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Ustalenie, czy adresatem pisma jest inwestor, właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości.
Dla szczególnej kategorii adresatów:
- inwestor,
- właściciel,
- użytkownik wieczysty,
- zarządca nieruchomości,
jeżeli na ich nieruchomościach są lub będą wykonywane roboty budowlane, pisma doręcza się na zasadach ogólnych, wynika to z treści przepisu art. 5a ust. 2 ustawy [2] prawo budowlane.
Wykluczenie możliwości stosowania doręczenia pism poprzez obwieszczenie w stosunku do właściciela nieruchomości na której będą wykonywane roboty budowlane potwierdza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 13 czerwca 2016 roku sygn. II SA/Po 1132/05, sąd w powołanym wyroku stwierdził, min.: „Wydana w niniejszej sprawie decyzja o pozwoleniu na budowę jest, więc zezwoleniem na wykonywanie robót budowlanych (art. 3 pkt 7) związanych z budową przedmiotowej linii elektroenergetycznej, co wyklucza stosowanie doręczenia pism w drodze obwieszczenia w odniesieniu do właściciela przedmiotowej działki.”.

Doręczenie poprzez obwieszczenie.
Zgodnie z treścią art. 49 ustawy [1] kodeks postępowania administracyjnego „strony mogą być zawiadamiane o decyzjach i innych czynnościach organów administracji publicznej przez obwieszczenie lub w inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób publicznego ogłaszania, jeżeli przepis szczególny tak stanowi; w tych przypadkach zawiadomienie bądź doręczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia”.
Jest to przepis szczególny w stosunku do ogólnych zasad doręczenia określonych przepisami art. 39-48 ustawy [1] kodeksu postępowania administracyjnego. W sytuacjach wskazanych w art. 5a ust. 1 ustawy [2] prawo budowlane, zawiadamianie będzie mogło się odbywać w drodze obwieszczeń lub w inny sposób zwyczajowo przyjęty. Przy wykładni tej regulacji przyjmuje się, że w przypadku obwieszczenia, niezależnie od faktycznej daty zapoznania się stron z treścią obwieszczanej decyzji, zastosowanie ma fikcja prawna, że doręczenie nastąpiło z upływem czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia, które to ogłoszenie następuje w dniu, w którym obwieszczenie zostało udostępnione w sposób umożliwiający zapoznanie się z nim potencjalnym stronom postępowania (por. stanowisko WSA w Rzeszowie zawarte w wyroku z 28 sierpnia 2014 r. sygn. II SA/Rz 1219/13).
Takie rozumienie treści art. 49 ustawy [1] kodeks postępowania administracyjnego uzasadnia się wyjątkowością przewidzianego w nim rozwiązania, które przyjmując fikcję prawną doręczenia określonego aktu administracyjnego - odwołuje się do obiektywnej przesłanki w postaci daty publicznego ogłoszenia, a nie do trudno w praktyce weryfikowalnego faktu rzeczywistego dowiedzenia się przez zawiadamianą stronę o wydanym rozstrzygnięciu (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20.10.2011 r., sygn. II OSK 2136/11).